20 / 52
Iona Stichting
Jaarverslag 2014
18
Het Lievegoed Academisch Netwerk
In het jaar
2014
heeft het academisch netwerk twee lijnen opgepakt en tot een
eerste afronding gebracht. In de eerste plaats was er de verder in de geschiedenis
van de Iona Stichting teruggaande verbinding met drie promovendi die zich op het
Manicheïsme richtten en jaren geleden gezamenlijk op reis gingen langs de oude
Zijderoute: Christine Gruwez, John van
Schaik en Roland van Vliet. Op
23
juni
2014
werd te Utrecht een plenai-
re bijeenkomst gehouden over Mani en
het Manicheïsme. De kiem was de
impuls van Bernard Lievegoed om Mani
weer onder de aandacht te brengen in
zijn
Over de redding van de ziel
, dat in
1993
verscheen. Daarin schetst hij de
geestesstroming die op Manoe en later
Mani terugvoert.
21
jaar later deze
bijeenkomst, waarin twee van de
drie promovendi inmiddels hun
promotie achter zich hadden en zij allen
over hun ontdekkingen bij het thema
Manicheïsme konden vertellen:
Christine Gruwez over haar belangstel-
ling voor het kunstzinnige van Mani als
schilder en de werkelijkheid van het
beeld (
Arzhang)
, John van Schaik over
zijn onderzoek onder professor
Van Oord, een kenner van de Keulse
Manicheïsche Codex, naar het dualisme
van de Katharen, en ten slotte Roland
van Vliet, die het docetisme en radicaal
dualisme van het oude Manicheïsme
kon nuanceren en onder de dikke lagen
van latere interpretaties een bevestiging van gezichtspunten van Rudolf Steiner
vond. Opvallend hoe nieuw materiaal sinds de tijd van Rudolf Steiner daaraan
bijdroeg: de manuscripten uit Turfan, Koptische documenten (o.a. Kaphalaia en
Psalmenboek) en de Griekse Mani-Codex over het leven van Mani. Het levend
houden van deze oudere geestesstromingen, die hun werking tot in het heden
hebben, is een belangrijke taak en gaf de bijeenkomst meer betekenis dan alleen
een terugblik op een afgelegde studieweg. Het was verder bijzonder deze
bijeenkomst te houden in de ‘Hogeschool voor Geesteswetenschap’ aan de Drift in
Utrecht, (mede) opgericht door een van de drie sprekers, John van Schaik.
In de loop van
2014
kwam de in
2013
gevormde ‘hooglerarenkring’ binnen het
netwerk enkele malen bijeen in het huis van de Iona Stichting te Amsterdam en
had zich daarbij ten doel gesteld een thema uit te diepen: dat van de dubbele tijd-
stroom. Op
21
november
2014
werd wederom te Utrecht een tweede plenaire
middagbijeenkomst gehouden. De centrale voordracht was dit keer van professor
Bijeenkomst Manicheïsme; John van Schaik, Christine Gruwez en
Roland van Vliet, Hogeschool Geesteswetenschappen Utrecht